Cây Xoài (Mangifera indica) là một loài cây ăn quả nhiệt đới thuộc họ Anacardiaceae, có nguồn gốc từ Nam Á và Đông Nam Á. Cây xoài được trồng phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới trên thế giới, và là một trong những loại trái cây nhiệt đới được ưa chuộng nhất.
Đặc điểm
- Cây xoài là cây thân gỗ lớn, có thể cao tới 20-30 mét.
- Thân cây xoài có màu nâu xám, có nhiều cành nhánh.
- Lá xoài hình bầu dục, dài 15-30 cm, rộng 5-10 cm, có màu xanh đậm bóng.
- Hoa xoài màu trắng hoặc vàng nhạt, mọc thành chùm ở đầu cành. Hoa xoài có mùi thơm nức.
- Quả xoài có nhiều hình dạng và kích thước khác nhau, tùy thuộc vào giống xoài. Quả xoài có vỏ màu xanh khi còn non và chuyển sang màu vàng hoặc đỏ khi chín. Thịt quả xoài màu vàng hoặc cam, mọng nước, có vị ngọt hoặc chua ngọt.
Hình ảnh:
Phân loại
Có rất nhiều giống xoài khác nhau trên thế giới, với các đặc điểm khác nhau về hình dáng, kích thước, hương vị của quả. Một số loại xoài phổ biến ở Việt Nam bao gồm:
- Xoài cát: Loại xoài này có vỏ màu vàng cam khi chín, ruột vàng, vị ngọt đậm. Xoài cát có nguồn gốc từ Đồng Tháp.
- Xoài Đài Loan: Loại xoài này có hình dáng thon dài, vỏ màu vàng khi chín, ruột vàng, vị ngọt thanh. Xoài Đài Loan có nguồn gốc từ Đài Loan.
- Xoài Thái: Loại xoài này có vỏ màu xanh vàng khi chín, ruột vàng, vị chua ngọt. Xoài Thái thường được dùng để làm nước ép.
- Xoài chua: Loại xoài này có vỏ màu xanh khi chín, ruột trắng, vị chua. Xoài chua thường được dùng để nấu canh chua hoặc làm nước chấm.
- Xoài xanh: Loại xoài này có vỏ màu xanh khi chín, ruột trắng, vị chua thanh. Xoài xanh thường được ăn kèm với muối ớt hoặc làm gỏi.
Công dụng
- Cây xoài được trồng để lấy quả. Quả xoài có thể ăn tươi, làm nước ép, mứt, salad, hoặc dùng để chế biến các món ăn khác.
- Cây xoài cũng có thể được trồng làm cây cảnh.
- Vỏ quả xoài có thể dùng để làm thuốc chữa bệnh.
- Lá xoài có thể dùng để gội đầu, giúp tóc suôn mượt và chắc khỏe.
- Hạt xoài có thể dùng để làm dầu ăn.
Cách trồng
Cây xoài có thể trồng bằng hạt hoặc bằng cây con.
- Trồng bằng hạt: Hạt xoài cần được phơi khô trước khi gieo. Gieo hạt vào bầu đất hoặc trực tiếp xuống đất. Tưới nước thường xuyên cho cây con. Sau khoảng 3-4 năm, cây xoài sẽ bắt đầu cho quả.
- Trồng bằng cây con: Cây con xoài có thể mua ở các vườn ươm cây. Chọn cây con khỏe mạnh, không sâu bệnh. Trồng cây xoài ở nơi có nhiều ánh nắng mặt trời. Tưới nước thường xuyên cho cây, đặc biệt là trong mùa khô. Bón phân cho cây định kỳ để thúc đẩy ra hoa.
Lưu ý
- Cây xoài cần nhiều nước, đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa và kết quả.
- Cây xoài cần được bón phân định kỳ để cung cấp dinh dưỡng cho cây.
- Cây xoài cần được tỉa cành thường xuyên để tạo tán cây đẹp và thông thoáng.
- Cây xoài cần được phòng trừ sâu bệnh kịp thời.
Cây xoài là một loại cây trồng có giá trị kinh tế cao. Cây xoài dễ trồng, ít sâu bệnh, thích nghi với nhiều điều kiện khí hậu khác nhau. Cây xoài cho năng suất cao và chất lượng quả tốt. Cây xoài góp phần làm phong phú thêm cho cảnh quan thiên nhiên và mang lại nhiều